49a Hoog ferritine          [Voorbeeld]


Onderzoek

IJzer, transferrine(verz.), alat, asat, gGT, lipiden

 

Onderbouwing

Verhoogd ferritine correleert met verhoogd voorkomen metabool syndroom (Zie tabel met prevalenties ferritine-metabool syndroom Jehn 2004).

Verhoogde waarden van ferritine worden gevonden bij: ijzerstapeling, bloedtransfusie, verhoogde ijzerinname, ontstekingsprocessen, solide en hematologische maligniteiten, chronische hemolyse, leverziekten (alcohol, virusinfecties, geneesmiddelentoxiciteit, M. Gaucher) en bij het metabool syndroom (CBO richtlijn hemochromatose).

Diagnostisch Kompas 2003 blz 660: verhoogde ijzerwaarden bij anticonceptiva, bij veneuze stuwing.

Ferritine hoog bij chron. Nierfalen (Kalantar-Zadeh 2006).

 

Commentaar

  • Hoog ferritine kan passen bij hemochromatose/ijzerstapeling, de normale transferrineverzadiging wijst daar echter niet op.
  • Hoog ferritine kan passen bij hemochromatose, transferrineverzadiging dubieus (voor hemochromatose wordt een grenswaarde aangehouden van >45%). Transferrineverzadiging kan sterk varieren, bepaal evt. opnieuw nuchter.
  • Ferritine is ook hoog bij overgewicht en niet-alcoholische steato-hepatitis (leververvetting bij overgewicht) bij metabool syndroom. Typisch patroon hierbij is een verhoogd gGT/ALAT, triglyceriden, urinezuur en ferritine, met een laag HDL (<1,0 mmol/l), al dan niet in combinatie met diabetes mellitus.
  • Hoog ferritine komt i.h.a. voor bij ijzerinname, leveraandoening (alcohol, virusinfecties, geneesmiddelentoxiciteit), niet-alcoholische steato-hepatitis (overgewicht en leververvetting) bij metabool syndroom, na bloedtransfusie, bij maligniteit (dan vaak >1000).
  • Sterke acute fase reaktie verhoogt ferritine en verlaagt transferrine en ijzer. DD leveraandoening (alcohol, virusinfecties, geneesmiddelentoxiciteit), nierfalen.
  • Alc. kan beeld dit verergeren. Asat>alat/hoog MCV kan wijzen op alc.
  • Een echo lever kan dit aantonen (vraag dan expliciet naar steatose).
  • Cave chron.virale hepatitis.
  • Sterk verhoogd ferritine, de normale transferrineverzadiging wijst niet in de richting van hemochromatose. Ferritine >1000 mg/l komt voor bij lever- en nierziekten, maligniteiten, systemische infectieziekten, HIV en polytransfusie.

 

Voorbeeld

Man 51 jaar.
Toegevoegd: ferritine, serum ijzer en transferrine(verz.)