Onderzoek
IJzer,
transferrine(verz.), alat, asat, gGT, lipiden
Onderbouwing
Verhoogd ferritine correleert met verhoogd voorkomen metabool syndroom
(Zie tabel met prevalenties ferritine-metabool syndroom Jehn 2004).
Verhoogde waarden van ferritine worden gevonden bij: ijzerstapeling,
bloedtransfusie, verhoogde ijzerinname, ontstekingsprocessen, solide en
hematologische maligniteiten, chronische hemolyse, leverziekten
(alcohol, virusinfecties, geneesmiddelentoxiciteit, M. Gaucher) en bij
het metabool syndroom (CBO richtlijn hemochromatose).
Diagnostisch Kompas 2003 blz 660: verhoogde ijzerwaarden bij
anticonceptiva, bij veneuze stuwing.
Ferritine hoog bij chron. Nierfalen (Kalantar-Zadeh 2006).
Commentaar
-
Hoog ferritine
kan passen bij hemochromatose/ijzerstapeling, de normale
transferrineverzadiging wijst daar echter niet op.
-
Hoog ferritine
kan passen bij hemochromatose, transferrineverzadiging dubieus (voor
hemochromatose wordt een grenswaarde aangehouden van >45%).
Transferrineverzadiging kan sterk varieren, bepaal evt. opnieuw
nuchter.
-
Ferritine is ook
hoog bij overgewicht en niet-alcoholische steato-hepatitis
(leververvetting bij overgewicht) bij metabool syndroom. Typisch
patroon hierbij is een verhoogd gGT/ALAT, triglyceriden, urinezuur
en ferritine, met een laag HDL (<1,0 mmol/l), al dan niet in
combinatie met diabetes mellitus.
-
Hoog ferritine
komt i.h.a. voor bij ijzerinname, leveraandoening (alcohol,
virusinfecties, geneesmiddelentoxiciteit), niet-alcoholische
steato-hepatitis (overgewicht en leververvetting) bij metabool
syndroom, na bloedtransfusie, bij maligniteit (dan vaak >1000).
-
Sterke acute fase
reaktie verhoogt ferritine en verlaagt transferrine en ijzer. DD
leveraandoening (alcohol, virusinfecties, geneesmiddelentoxiciteit),
nierfalen.
-
Alc. kan beeld
dit verergeren. Asat>alat/hoog MCV kan wijzen op alc.
-
Een echo lever
kan dit aantonen (vraag dan expliciet naar steatose).
-
Cave chron.virale
hepatitis.
-
Sterk verhoogd
ferritine, de normale transferrineverzadiging wijst niet in de
richting van hemochromatose. Ferritine >1000 mg/l komt voor bij
lever- en nierziekten, maligniteiten, systemische infectieziekten,
HIV en polytransfusie.
Voorbeeld
Man 51 jaar.
Toegevoegd: ferritine, serum ijzer en transferrine(verz.)
|